بیماری سنگ کیسه صفرا ، وضعیت مربوط به شیوه زندگی که زمانی با دنیای غرب مرتبط بود ، به دلیل محبوبیت روزافزون رژیم های غذایی غربی در اینجا به طور قابل توجهی افزایش یافته است. اگرچه علل دقیق ایجاد سنگ کیسه صفرا مشخص نیست ، اما اعتقاد بر این است که منشاء چند عاملی دارند ، با تعامل عوامل ژنتیکی و محیطی. عوامل خطر شایع عبارتند از چاقی ، آلرژی غذایی ، حساسیت ، افزایش سن ، درمان با هورمون (استروژن) ، بارداری ، دیابت ، بیماری کرون ، فیبروز کیستیک ، بیماری کبد و حتی رژیم های تصادفی.
کیسه صفرا کیسه ای کوچک گلابی شکل است که نزدیک کبد قرار دارد و به هضم کارآمد کمک می کند. این اندام ذخیره کننده و متمرکز صفرا تولید شده توسط کبد است. همچنین صفرا را در طول غذا به روده های کوچک رها می کند تا به هضم و جذب چربی کمک کند. کیسه صفرا به تجزیه گلبول های چربی و جذب کلسترول کمک می کند و بنابراین سلامت آن برای گوارش و سلامت کلی بسیار مهم است.
رسوبات شن مانند یا توده های جامد که در کیسه صفرا ایجاد می شوند ، سنگ صفرا نامیده می شوند. آنها عمدتا از کلسترول تشکیل شده اند یا ترکیبی از نمک های صفراوی ، کلسیم و رنگدانه صفراوی هستند. هنگامی که کلسترول رسوب می کند ، سنگ زمانی تشکیل می شود که غلظت کمتری از اسیدهای صفراوی ، آب و عوامل امولسیون کننده (لسیتین) در صفرا وجود داشته باشد. اینها ممکن است به اندازه ماسه ساحل یا درشت مانند شن رودخانه یا سنگهایی از 5 میلی متر تا 25 میلی متر باشند. آنها طی سالها با نرخ رشد تقریبی تقریباً 2 میلی متر در سال جمع می شوند. سنگ کیسه صفرا شایع ترین شکل بیماری کیسه صفرا است. التهاب کیسه صفرا نیز گاهی در غیاب سنگ کیسه صفرا (کوله سیستیت) مشاهده می شود.
از آنجایی که سنگ کیسه صفرا بدون علامت است و طی سالها شکل گرفته است ، بسیاری از مردم ممکن است هرگز از وجود آنها مطلع نشوند. علائم شایع عبارتند از نفخ ، آروغ زدن ، سوزش سر دل ، سیری ، ناراحتی شکمی ، درد ، سوء هاضمه و حالت تهوع به ویژه بعد از غذا. برای برخی ، وجود سنگ کیسه صفرا می تواند باعث درد در قسمت فوقانی راست شکم شود وقتی کیسه صفرا منقبض می شود که صفرا را بعد از غذا آزاد می کند. التهاب کیسه صفرا می تواند درد ناگهانی و شدیدی را ایجاد کند که به پشت و زیر تیغه شانه راست گسترش می یابد ، همراه با تب ، لرز و استفراغ. اگر سنگها مانع جریان صفرا شوند ، پوست و سفیدی چشم زرد می شود. بدون درمان ، سنگ ها می توانند در مجاری صفراوی قرار گیرند و باعث التهاب کبد یا لوزالمعده شوند و حتی ممکن است منجر به سرطان کیسه صفرا شوند.
حساسیت های غذایی که شایع ترین عوامل دخیل هستند به ویژه آلرژی به تخم مرغ ، گوشت خوک ، پیاز ، شیر ، لبنیات و ذرت. مطالعات اخیر نشان می دهد که 60 درصد از مبتلایان به سلیاک (حساسیت به گلوتن) دارای بیماری کیسه صفرا ، کبد یا پانکراس هستند. هنگامی که فرد غذا می خورد ، سلولهای دوازدهه (اولین قسمت روده کوچک) وجود چربی و پروتئین را تشخیص داده و با ترشح هورمونی به نام کوله سیستوکینین واکنش نشان می دهند. این هورمون هم باعث آزاد شدن آنزیم های گوارشی از لوزالمعده و هم صفرا از کیسه صفرا می شود. همچنین به معده سیگنال می دهد که سرعت هضم را کند کند تا روده کوچک بتواند چربی ها را به طور موثری هضم کند. هنگامی که روده به دلیل حساسیت به گلوتن یا در غیر این صورت آسیب می بیند ، سلول های روده کوچک کولسیستوکینین کمتری ترشح می کنند.
شناسایی پوست درخت باکس
این منجر به شرایطی می شود که محرک کافی برای کیسه صفرا برای انتشار نمک های صفراوی در اثنی عشر وجود ندارد. کاهش انتشار کوله سیستوکینین در بیماری سلیاک گزارش شده است و ممکن است یکی از علل اصلی اختلال عملکرد کیسه صفرا باشد که در حساسیت به سلیاک یا گلوتن دیده می شود. در حال حاضر توصیه می شود کسانی که علائم کبدی و/ یا کیسه صفرا بدون علت دارند از نظر بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن مورد ارزیابی قرار گیرند.
اعتقاد بر این است که رژیم های کاهش وزن ناگهانی یک عامل خطر مهم برای ایجاد سنگ کیسه صفرا هستند. به نظر می رسد بسیاری از افراد بعد از یک دوره رژیم یویو ، با چرخه های مکرر کاهش و افزایش وزن ، یا بعد از یک کاهش وزن چشمگیر ، دچار سنگ کیسه صفرا می شوند.
مصرف داروهای کاهنده کلسترول با سنگ کلسترول ارتباط دارد. کاهش کلسترول خون باعث افزایش کلسترول صفراوی می شود و این به نوبه خود می تواند باعث تشکیل سنگ شود. همچنین ، زنانی که از داروهای ضد بارداری خوراکی یا داروهای هورمونی (پروژسترون و استروژن) استفاده می کنند ، در معرض افزایش تشکیل سنگ کیسه صفرا هستند.
به نظر می رسد ماهیت چربی نقش بسزایی دارد. مشخص شده است که چربی های غیر اشباع تک مانند آنهایی که در خردل ، کلزا ، زیتون و اکثر آجیل وجود دارد خطر تشکیل سنگ را کاهش می دهد.
کربوهیدراتهای بالا به ویژه از قندهای تصفیه شده و نوشیدنی های شیرین با قند ارتباط شدیدی با بیماری کیسه صفرا دارد. از سوی دیگر ، مصرف زیاد فیبر و مصرف متوسط الکل خطر را کاهش می دهد. ویتامین C ، منیزیم و کلسیم در مطالعات اولیه مفید بوده است.
اثر محافظتی نوشیدن متوسط قهوه نیز با کاهش خطر مرتبط است.